Beroepsbewustwording

Toen ik een puber was, vond ik het al een moeilijke vraag:
Wat wil ik later worden? En eigenlijk vind ik het nog steeds een lastige voor een gemiddelde veertienjarige leerling. Je zit dan juist in de periode dat er van alles op je afkomt en je houding en plek in de wereld aan het zoeken bent. Toch wordt je dán juist gevraagd een keuze te maken die direct bepalend is voor je verdere (beroeps)leven. Niet alleen is het moeilijk het effect van je keuze goed te overzien. Vaak is de verleiding ook groot om mee te gaan in de waan van je gemoedstoestand of je (teveel) te laten leiden door de keuze van je ouders of je beste vriend(in). Door deze en vele andere complicerende factoren, kan het gebeuren dat je later spijt krijgt van je keuze. Niet alleen voor ouders en leerlingen frustrerend. Voortijdig strandende leerlingen vormen ook een flinke kostenpost binnen het onderwijs.
Als je een (functie)beperking hebt, is de situatie nog lastiger. De mogelijkheden worden immers beperkt door de effecten van je handicap. Je moet bovendien soms nog vechten tegen vooroordelen bij de ‘verantwoording’ van je besluit. Als je voldoende tijd en ruimte krijgt om allerlei zaken af- en mee te wegen, dan is de kans op mislukking waarschijnlijk ook kleiner. Doorredenerend kun je stellen dat als je kinderen voldoende mogelijkheden kunt bieden een juiste afweging kunnen maken voor de toekomst, de instroom in de Wajong ook afneemt. Wat zou het prachtig zijn als het mogelijk werd zoveel tijd in te ruimen als je nodig hebt om over je toekomst na te denken en te werken aan je zelfbeeld met vragen als: wie ben ik en wat wil ik?
Volgens mij is er bovendien veel te winnen als hierbij wordt ingezet op wat je allemaal kunt in plaats van wat je niet kunt.

Symbiose Onderwijs

Om dit handen en voeten te geven, zie ik een mooie rol weggelegd voor het Symbiose-onderwijs. Ikzelf ben als gevolg van een groeistoornis niet groter geworden dan 1,20m. Verder heb ik ook een hoorbeperking waarvoor ik apparatuur draag. Vanwege die laatste beperking, heb ik, alweer meer dan 25 jaar geleden, het eerste jaar op het Speciaal Voortgezet Onderwijs (VSO) in Leiden doorlopen. Tijdens het eerste jaar werd het onderwijspakket opgedeeld in twee hoofdmoten. De eerste hoofdmoot bestond uit reguliere lessen (Engels, Biologie, Wiskunde e.d.) die op de school zelf werd aangeboden. De tweede hoofdmoot werd gevormd door het Symbiose-onderwijs.
Vier maal in de week verliet onze klas na de middagpauze de school om les te krijgen op een reguliere school in beroepsonderwijs. ’s Maandags waren wij op de Huishoudschool (hier leerde ik o.a. koken), op dinsdag op de Lagere Agrarische School (LAS); hier leerden wij vooral veel over de verzorging van gewassen. Op donderdag gingen wij naar de LTS (voor hout- en metaalbewerking) en de week werd op vrijdagmiddag afgesloten met een bezoek aan de kleding- en mode opleiding. De klassenmentor ging met ons mee. De klassenmentor moest in de gaten houden dat het onderwijs en de lessen in de juiste vorm (i.e. voor kinderen met hoorbeperkingen) werd aangeboden. Hoewel mijn fysieke beperkingen het moeilijk maakte mijzelf verder te ontwikkelen binnen één van deze beroepsrichtingen, ben ik blij dat ik het eerste jaar aan deze praktijkgerichte vakken heb kunnen ‘snuffelen’. Het hielp mij mijn mogelijkheden en beperkingen scherper in beeld te krijgen. Ik heb ook zoiets als een beroepsbewustwordingsproces ondergaan. Niet onbelangrijk. Op een aantal VSO en VMBO-scholen wordt tegenwoordig op deze manier onderwijs gegeven. Als je het Symbiose-onderwijs in een vroeg stadium slim inzet, bijvoorbeeld in combinatie met een E-portfolioconcept waarin je ontwikkeling en compenties aansprekend in beeld wordt gebracht, kun je het beroepsbewustwordingsproces sterk bevorderen. Zeker als je inzet op wat je juist wel kunt en niet op wat je niet kunt.

Wajongers in de bocht bij WerkenFM


'Wat nou Wajong?!' is een informatief programma waarin Wajong en werk centraal staat. Bijzondere gasten, de 'Wat nou Wajong-Factchecker', Wajong in de (sociale) media en natuurlijk leuke platen; het is allemaal wekelijks te beluisteren op woensdagmiddag vanaf 15:00 uur in 'Wat nou Wajong?!' bij WerkenFM. Uitzending gemist? Geen nood klik hier.